అయుత మధుర కవితా స్రవంతి: అయుత కవితా యజ్ఞము

అయుత కవితా యజ్ఞము లేబుల్‌తో ఉన్న పోస్ట్‌లను చూపుతోంది. అన్ని పోస్ట్‌లు చూపించు

ఆదివారం, మే 08, 2016

మాతృ వందన ఫలం

మిత్రులందఱకు "మాతృదినోత్సవ శుభాకాంక్షలు"

భూప్రదక్షిణ షట్కానఁ బొందు ఫలము;

కాశి యాత్రాచరణ మిడు ఘనఫలమ్ము;

సింధువునఁ జేయు స్నాన సంస్థిత ఫలమ్ము;

మాతృ వందన మాచరింపఁగనె కలుగు!

స్వస్తి

గురువారం, మే 05, 2016

భళిర...గిజిగాఁడ...నీ నేర్పు బాగు..బాగు...!!!

చం.
తగఁ జని తుమ్మకొమ్మలకొ తాళ కుజాలకొ యీఁత చెట్లకో
తగులఁగఁ జేసి గూండ్లు ఘనతం బ్రకటింపఁగ నేర్పు మీఱఁగన్
బగఁ గొని పాములో యితర వైరులొ దాడినిఁ జేయకుంటకై
గగనముఁ దాఁకునట్లు గిజిగాఁడు రచించుటఁ జూడఁ జిత్రమౌ!! 1

తే.గీ.
అద్భుతమ్ముగఁ గూఁడుఁ దా నాస్థఁ గట్టు
నేర్పుఁ జూడంగఁ జిత్రమౌ నిర్మిత! మది
తరుల శాఖల వ్రేలెడి తాజమహలొ?
గగనసీమను విహరించు గౌరగృహమొ?? 2

ఆ.వె.
సాక్ష్య మిచ్చు నెట్టి సాంకేతిక జ్ఞాన
మో యదంచు జనులు మోహమంద!
నందమైన యట్టి యానంద నిలయమ్ము
కాదె చూడ నదియు కాంక్ష మీఱ? 3

తే.గీ.
అదియ గూఁటి నల్లెడి తీరు; లందముగనుఁ
బిల్లలకుఁ దిండి నోఁటనుఁ బెట్టు విధము;
శత్రుతతుల నెదుర్కొను సరణి; దాని
యాటపాటల వైఖరి యచ్చెరు విడు! 4

తే.గీ.
గూండ్లఁ జిన్ని పిట్టలు తమ గోల లెగయ;
భూనభోఽంతరాందోళికా భోగ సహిత
సూక్ష్మ గేహాంతర స్థిత శోభ వెలయ
నూఁగులాడుచుండును తూఁగుటూయలట్లు! 5

శా.
ఏదేనొక్క పృదాకు వేఁగఁ గని తా మెంతెంతయో నార్చుచున్
బో దాఁకన్ ఘనమైన రీతిగను శబ్దోచ్చారణమ్ముల్ దగన్
నాదౌద్ధత్యముఁ జూపి తత్తఱలఁ బెంచంగానె యా సర్పమున్
నాదారెద్దియటంచుఁ బర్వులిడు నా నైపుణ్యముం గాచితే? 6

ఆ.వె.
శిరసు పైన స్వర్ణ శీర్షకమ్మున్నట్లు
పసుపు వన్నె మిగుల బంగరువయి,
చిబుక చూచుకములు చిక్కనౌ నలుపయి,
నీలి గోధుమ బరి నెఱక లొలయు! 7

తే.గీ.
బిడ్డలకుఁ దిండిఁ బెట్టెడి పెద్దఱికమె
యింతులకు బాధ్యతగఁ దగ నిడియు; గూఁడు
నేర్పుగాఁ గట్టు బాధ్యత నెలమి మగఁడు
కొనియు మెలఁగు చుండును భార్య మనము నెఱిఁగి! 8

ఆ.వె.
వరియు గడ్డి యాకు వంటి పీచునుఁ గొని
నేసి కొంత, యదియె నెచ్చెలువకుఁ
జూపి, ముదము గొనఁగనే, పూర్తిగాఁ దాను
నేయు; లేదొ, పర కులాయ మల్లు! 9

కం.
గేహముఁ బూర్తిగ నేసియు
గేహినిఁ బిలువంగ మివులఁ గేరింతలతో
స్నేహము నెఱపుచుఁ దిరుగుచు
మోహపరవశ యయి చేరు మురిపెమునఁ జెలున్! 10

ఉ.
నేలకు నింగికిన్ సరిగ నేస్తము లల్లిన గూఁటి వన్నియల్;
మాలిమి తోడ వర్తిలెడి మంజుమనోహర నాట్యరీతి; రా
గాలసమైన పాట; కవులాదరమున్ వెలిఁబుచ్చుచుండఁ దాఁ
గాలముఁ బుచ్చుచుండు గిజిగాఁ డట హాయినిఁ జిల్కరించుచున్! 11

-:శుభం భూయాత్:-

మంగళవారం, మే 03, 2016

సమస్య: వారు వేఱు వీరి వారు వేఱు

(మంచినీటికై వెడలిన ఒక మహిళ అక్కడకు వచ్చిన తక్కిన మహిళలతో వారి భర్తలనుఁ దన భర్తనుం బోల్చుచుఁ బలికిన సందర్భము)

ప్రేమఁ జూపి మిగులఁ బ్రియమారఁ బిలుచుచు

గారవించి ప్రణయ కళలఁ దేల్చి

సుఖము లిడుటఁ బోల్చి చూచువారలకు మా

వారు వేఱు; వీరి వారు వేఱు!

-:స్వస్తి:-

గురువారం, ఏప్రిల్ 28, 2016

వారి వారి ’వారి’ వేఱు వేఱు?

సమస్య:-
వారి వారి వారి వేఱు వేఱు

(చెఱువు నీరు, బావి నీరు వేర్వేఱని పలుకు సందర్భము)

చెఱువు నీరు మేము ♦ చింత లేకుండయే

త్రాగుచుందు మయ్య ♦ తఱచు గాను!

వారి నీరు బావి ♦ నీరు! కన, సరసి

వారి; వారి వారి ♦ వేఱు వేఱు!!

[వారి వారి=వారి నీరు]

సోమవారం, ఏప్రిల్ 25, 2016

సమస్య: ముదుసలిం గొట్టువారలే పోటుమగలు

కురు వృద్ధుఁడు భీష్ముఁడు

సమస్య:-

ముదుసలిం గొట్టువారలే పోటుమగలు!!

తే.గీ.

కౌరవుల సేన కధిపతి ♦ గౌరవయుతుఁ

డాపగా సుతుఁ డతిబలుం ♦ డతని తోడఁ

బోరు వారేరి? భీష్మాఖ్య ♦ వీరుఁడునగు

ముదుసలిం గొట్టువారలే ♦ పోటుమగలు!!

-:శుభం భూయాత్:-

ఆదివారం, ఏప్రిల్ 24, 2016

ప్రణవ స్వరూపుఁడు!

తే.గీ.

ఒరయె యోంకార మీ విశ్వ ♦ మొక కృపాణి!

కత్తి యొరవంటిదైన యోం♦కార మెపుడు

విశ్వమను ఖడ్గమునుఁ గప్పి♦వేయును! కనఁ

బ్రణవమందునఁ బరమాత్మ ♦ వఱలుచుండె!!

-:శుభం భూయాత్:-

శనివారం, ఏప్రిల్ 23, 2016

స్వీయ మృత్యు ముహూర్తము!

సమస్య:-

రామచంద్రుని రక్షించె రావణుండు!

తే.గీ.

తనదు ఘనశాపమునకునుఁ ♦ దగిన త్వరిత

మైన యవధికై యట యుద్ధ♦మను నెపమునఁ

దననుఁ గూల్చుటకునుఁ దానె ♦ ధారిక నిడి

రామచంద్రుని రక్షించె ♦ రావణుండు!

(ధారిక=ముహూర్తము)

-:శుభం భూయాత్:-

శుక్రవారం, ఏప్రిల్ 22, 2016

సంగీత సమ్రాట్టు-త్యాగరాజు

సీ.

ఘనతరాంచితమైన ♦ కర్ణాట సంగీత

....వాగ్గేయకార స♦త్ప్రణతుఁ డయ్యె;

చిన్నారి పొన్నారి ♦ చిఱుత కూఁకటి నాఁడు

.....రాఘవోత్తమ కృతి ♦ ప్రవరుఁ డయ్యె;

నిధికన్న రాము స♦న్నిధి చాల సుఖమంచు

.....శరభోజి ధన తిర♦స్కారుఁ డయ్యె;

వేన వేలుగఁ గృతు ♦ ల్వెలయించి దేశాన

.....సంగీత లోక ప్ర♦శస్తుఁ డయ్యె;

గీ.

ఆతఁడే 'జగదానంద' ♦ జాతకుండు;

'కనకనరుచిరా' కృతి దివ్య♦కారకుండు;

రఘు కులాన్వయు సద్భక్తి ♦ లబ్ధ యశుఁడు;

ధన్య సంగీత సమ్రాట్టు ♦ "త్యాగరాజు"!

సుగంధి:

'ఎందఱో, మహానుభావు ♦ లెందఱో' యటంచుఁ దా

విందుగన్ గృతుల్ రచించి ♦ విన్నవించి, రామునిన్

డెందమందు నిల్పు భక్తుఁ♦డే స్వరాట్టు గాను ని

ల్చెం దగ న్మహోన్నతి న్వ♦రించెఁ ద్యాగరాజిలన్!

-:శుభం భూయాత్:-

గురువారం, ఏప్రిల్ 21, 2016

పరమాత్మ స్వరూపము!

[శ్రీ టీ.పీ.కే.ఆచార్యులవా రడిగిన తైత్తిరీయోపనిషత్తులోని శిక్షావల్లియందలి

"యశ్ఛందసాం ఋషభో విశ్వరూపః " అనెడి మంత్రమును నేను సీసపద్యమున ననువదించి

వ్రాసితిని]

సీ.

ఎవఁడు వేదములలో ♦ నేకమౌ సారభూ

.....తమొ ప్రధానమ్మొ త♦త్సర్వరూపి;

ప్రణవామృత స్వరూ♦పమ్మైన వేదప్ర

.....కాశ శక్తుఁడగు నోం♦కార రూపి;

పరమేశుఁడే నాకుఁ ♦ బఱఁగ నాత్మజ్ఞాన

.....ధారణాంచిత ప్రజ్ఞ ♦ దక్షత లిడి;

నన్ బలపఱచుచో ♦ నతుల బ్రహ్మజ్ఞాన

.....సంపత్కరుండనై ♦ స్వయముగాను

గీ.

తనువు యోగ్యమ్మునై రస♦ననుఁ గన మృదు

మధుర భాషితయై శ్రోత్ర ♦ మధికముగను

వినికి గలదియై భాసిల్లి ♦ వెలిఁగిపోవఁ

బ్రణవమా నాదు విద్యనుఁ ♦ బరిఢవిలుము!

*శుభం భూయాత్*

బుధవారం, ఏప్రిల్ 20, 2016

ముక్తక వచనములు (1-10)

అయుత కవితా యజ్ఞము

Sk-167

గుండు మధుసూదన్

వరంగల్

శీర్షిక:- మనిషి...మనీషి...

కులం... రూపం...

మనిషికి

గొప్పతనాన్ని కలిగించవు!

గుణం కలిగితే

గొప్ప వెలుగుతుంది!

మంచి పనులే

మానవునికి

గౌరవాన్ని తెచ్చిపెడతాయి!

కులాన్ని పట్టుకు

ప్రాకులాడితే

కలహాలూ...కష్టాలే...

రూపం వుందనుకుని

మురిసిపోతే

చివరికి

కురూపమే...!

సుగుణాలూ...సుకర్మలూ...

మనిషిని

చిరస్థాయిగా

నిలుపుతాయి

పదిమందికీ

మార్గదర్శనం చేస్తాయి!!

***

శీర్షిక:- కష్ట సుఖాలు...

కష్టపడకుండా

అబ్బిన

కలిమివల్ల

కంటికి పొరలు కమ్ముతాయి!

కష్టపడడం వల్ల

కలిగిన కలిమి

మనిషికి

ఘనత నిస్తుంది!

కష్టపడితేనే

సుఖం విలువ

తెలుస్తుంది

ఎప్పుడూ

సుఖాల్లో

మునిగి తేలుతూ వుంటే

కష్టం విలువ

ఎలా తెలుస్తుంది?

***

శీర్షిక:- ప్రేమ...ద్వేషం...

కారణం లేకుండా

ద్వేషించడం

ఖలుల గుణమైతే...

కారణం లేకున్నా

స్వపర భేదం లేకుండా

ప్రేమచూపడం

ఉత్తముల గుణం!

ప్రేమ ద్వేషం

ఉత్తర దక్షిణ ధ్రువాలు!

దక్షిణం నుంచి

నడక మొదలెడితే

ఎప్పటికైనా

ఉత్తరాన్ని చేరుకుంటావు

ద్వేషం నుంచి ప్రేమవైపు

ప్రయాణిస్తే

ఎప్పుడూ

ప్రేమే నీ వెంట వుంటుంది!

***

శీర్షిక:- స్థిరత్వం

కాలంకాని కాలంలో

కారు మబ్బులు వచ్చినట్టే

సిరులూ వస్తాయి!

స్థిరత లేదని తెలిసీ

మూర్ఖులు

వాటివెంట పడతారు!

ఉత్తములు

స్థిరంగా వుంటారు!!

ఎండ మావులవెంట పడితే

నీళ్ళు దొరుకుతాయా?

అస్థిరాలకై ఆశపడితే

తృప్తి కలుగుతుందా?

ప్రాప్తం వున్న తీరాలకే

మేఘాలు పయనిస్తాయి

ప్రాప్తం వున్న మానవులకే

సిరులు అబ్బుతాయి!

ప్రాప్తం లేనివాటికై

పెట్టే పరుగులు

నిరాశకే దారితీస్తాయి

ఆయాసం మిగులుస్తాయి!!

***

శీర్షిక:- నిజమైన ధనవంతుడు

తృప్తి లేకుంటే

ఎదలో ఏదో తపన

అదేపనిగా

తరుముతుంటుంది

తృప్తి వుంటే

హృదయం

స్థిరంగా వుంటుంది

మనిషిని

మహోన్నతుణ్ణి చేస్తుంది!

తృప్తి లేని

ధనవంతుడు

ఒక రకంగా

భిక్షగాడే...

తృప్తి వున్న

భిక్షగాడే

గొప్ప ధనవంతుడు!!

***

శీర్షిక:- స్వర్గ నరకాలు

స్వర్గ నరకాలు

ఎక్కడో లేవు

ఇది తెలియకుండానే

ఎక్కడున్నాయోనని

మనిషి వెదుకుతూ

ఏడుస్తున్నాడు!

మన సంతోషిస్తే

స్వర్గం దగ్గరికొస్తుందనీ

మనం ఏడిస్తే

నరకం నడిచొస్తుందనీ

తెలుసుకుంటే

అవసరముండదు

ఈ అన్వేషణ!

ఉన్నా లేకున్నా

సంతోషంగా వుండడం

నేర్చుకో...

ఎప్పుడూ దేనికో ఒక దానికోసం

ఏడుస్తూవుంటే

స్వర్గం ఎలా దరిజేరుతుంది?

***

శీర్షిక:- కోపం...శాంతం...

చీటికీ మాటికీ

కోపం తెచ్చుకోవడం

కుసంస్కారి నైజం

శాంతంగా వుండడం

వినయవంతుని నైజం

కోపం మనిషిని

పశువును చేస్తే..

శాంతం మనిషిని

మనీషిని చేస్తుంది!

కోపానికీ

శాంతానికీ

దూరం ఒక చిన్న ఆలోచన!

ఆలోచిస్తే

కోపానికి ఆస్కారం వుండదు

ఆలోచన చేయకుంటే

రెండుకాళ్ళ పశువే

అవుతాడు మనిషి!

***

శీర్షిక:- హింస - అహింస

శరీరానికీ

మనస్సుకీ

నొప్పి కలిగించడం

హింస!

శరీరానికీ

మనస్సుకీ

ఆహ్లాదాన్ని కలిగించడం

అహింస!

చితి

శరీరాన్ని కాలిస్తే

చింత

మనస్సును కాలుస్తుంది!

అలాగే...

నింద

ముఖాన్ని

ముడుచుకొనేలా చేస్తే...

స్తుతి

ముఖాన్ని

విచ్చుకొనేలా చేస్తుంది!

***

శీర్షిక:- అతి సర్వత్ర...వర్జయేత్!

అధిక దానం

కర్ణున్ని చంపింది

అధిక మోహం

లంకకు చేటు తెచ్చింది

అధిక గర్వం

రారాజును సర్వనాశనం చేసింది

అధికం...

మనిషికి

చిక్కుల్ని తెచ్చిపెడుతుంది

అందుకే

వద్దు

మనందరికీ

ఎన్నటికీ

అధికం!!!

***

శీర్షిక:- కాలం నేర్పే పాఠం

గతం...

మన తప్పిదాలకూ

విజయాలకూ

ఒక పాఠమైతే...!

వర్తమానం...

సంస్కరణలకూ

సౌలభ్యాలకూ

బాటౌతుంది!

అప్పుడే

భవిష్యత్తు...

భూత వర్తమానాల

గుణపాఠాలు నేర్పిన

అనుభవాల వేదికపై

వెలుగొందుతుంది!

భూత వర్తమానాలనుండి

పాఠాలు నేర్వకుంటే

వాణ్ణి

త్రిమూర్తులు కూడా

కాపాడలేరు!

అలాగే...

పాఠాలు నేర్చుకున్నవాణ్ణి

త్రిమూర్తులు కూడా

ఏమీ చేయలేరు!!!

***

-:శుభం భూయాత్:-

******************

సుకవి జన విధేయుఁడు

గుండు మధుసూదన్

వరంగల్

సోమవారం, మార్చి 28, 2016

హరి శతకము

నేను అయుత కవితా యజ్ఞమునఁ బ్రకటించిన

హరి శతకము

ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ

శ్రీకైవల్య పదముఁ గొన
నీకయి విరచించి నాదు ♦ నేరుపు మీఱన్
శ్రీకర శుభకర గురు కరు
ణాకర వర కంద శతము ♦ నర్పింతు హరీ! (01)

శ్రీలక్ష్మీశా! వినుమయ!
నీ లీలలు కనఁగ వినఁగ ♦ నెద పొంగునయా!
నాలోని మోహ మార్చియు;
నీలో ననుఁ గలుపుకొనియు ♦ నెమ్మి నిడు హరీ! (02)

నిరతము నీధ్యానమ్మే;
సరగున ననుఁ బ్రోచి, నేను ♦ సంబరపడఁగన్,
విరివిగ జ్ఞానము నీయుము!
హరియించుము మనములోని ♦ యజ్ఞతను హరీ! (03)

నిను ధ్యానించెడు పట్టునఁ
బెను యోచన లెపుడు ముసర, ♦ వెఱచు మనమునున్
గనియునుఁ, జిత్త స్థైర్య
మ్మునుఁ బెంచుము, దేవదేవ! ♦ ముదమునను హరీ! (04)

పూజలు సేయఁగ, పలువిధ
పూజాద్రవ్యమ్ములేవి ♦ పొనరించియు నే
నీఁ జాలనయ్య! మనమను
పూజాకుసుమమ్ముఁ గొనుము! ♦ పురుషవర! హరీ! (05)

దేవాధిదేవ! నిన్నును
నా వాఁడ వటంచు నమ్మి, ♦ నా మనమున నిన్
భావించి కొలుతునయ్యా!
దీవన లీయంగ రమ్ము! ♦ ద్విజశకట! హరీ! (06)

స్తోత్ర మ్మిడ మంత్రము లే
మాత్ర మ్మే నెఱుఁగనయ్య ♦ మాధవ! కరుణన్
బాత్రత నెఱిఁగియు, నన్నున్
బుత్రునిగా నెంచి, వేగఁ ♦ బ్రోవుమయ హరీ! (07)

సన్మాన్యము లే మిడుదునొ,
చిన్మూర్తీ! యెఱుఁగు దీవు ♦ సేవింపఁగ నిన్!
మన్మనమున నిలుపుకొనుటె
సన్మాన్యము కాదె! యీశ! ♦ చక్రధర! హరీ! (08)

చేతను గవ్వయు లేదయ!
చూత మనఁ, బవిత్ర ధనము ♦ చోద్యమ్మె, భువిన్
జూతుమె? పవిత్రమగు నా
చేతమ్మునుఁ గొనుము వేగ ♦ శ్రీనాథ హరీ! (09)

కుల గోత్ర వంశ ఘనతనుఁ
దెలుపఁగ నున్నతుఁడఁ గాను! ♦ దీనుఁడ నయ్యా!
విలువలఁ జూడఁగ నెందునఁ
గలవో నీ వెఱుఁగ లేవె? ♦ కమలాక్ష హరీ! (10)

చదువుల సారము నెఱుఁగను
గదయా! వేదమున నిన్నుఁ ♦ గను మంత్రములన్
జదువఁగ లేనయ! సార
మ్మిదె కొనుమయ నా పలుకుల ♦ నెంచుచును హరీ! (11)

నీ లీల లద్భుతమ్ములు!
బాలుఁడ నీ ముందు నేను! ♦ వరదుఁడ వీవే!
లీలా మానుష విగ్రహ!
నాలోఁ గల వెతల డుల్చి ♦ ననుఁ గావు హరీ! (12)

కరి మొఱ విని కాచితివఁట,
"పరమేశా! కావు" మంచుఁ ♦ బ్రార్థింపంగన్;
పరిపరి విధముల నుతు లిడఁ,
గరివరదా! వేగ నన్నుఁ ♦ గావు మయ హరీ! (13)

ఓపిక నే పుణ్యములను
గోపిక లటఁ జేసినారొ? ♦ గొబ్బున వారిన్
దాపముఁ దీరిచి యెదలో
దీపించుచు నర్తనములఁ ♦ దేల్చితివి హరీ! (14)

మాయలఁ దెలియని బేలయు
నా యమ్మ యశోద కట్టె ♦ నా ఱోట నినున్!
మాయలఁ దెలియని నా మది
నో యయ బంధితుఁడ వగుమ! ♦ యురగశయ! హరీ! (15)

యుక్తియె లేదయ; నినుఁ గన
శక్తియు లేదయ్య; చేరఁ ♦ జాలను రక్తిన్;
భక్తసులభ నినుఁ గొలిచెద
భక్తిని! ముక్తి నిడు మయ్య ♦ పరమేశ! హరీ! (16)

దైత్యాంతక! నిను నే సా
హిత్యాత్మక పద్యము లిడి ♦ హితమతిఁ గొలువన్;
సత్యాత్మ నిడియుఁ బ్రోచుచు
నిత్యము మద్దురిత కృతుల ♦ నిర్జించు హరీ! (17)

లోకమ్మునఁ బాపమ్ములు
చేకొని యొనరించుచుండ్రి ♦ శిక్షాభయమున్
లేకయె! వారల మనమున
నే కపటము దొరలకుండ ♦ నియమించు హరీ! (18)

కడలినిఁ గడఁచి, సురస మద
మడఁచియు, లంకిణినిఁ గూల్చి, ♦ మైథిలిఁ గనియున్
దొడ విడి, లంకనుఁ గాలిచి
యడరిన హనుమయ్య భక్తి ♦ నందించు హరీ! (19)

బాలునిఁ గని దయ లేకయె
కాలుండయె కనక కశిప ♦ కల్మాషుఁడు తాన్!
బాలునిఁ గాఁచెడి నృహరివె!
యేలయ ననుఁ గావ రావు ♦ హిత మిడియు హరీ! (20)

కమలేక్షణ! హృదయేశ్వరి
కమలను హృత్కమలమందు ♦ కాంక్ష నిడియు నీ
విమలాత్మనుఁ బ్రకటించితి!
రమేశ! నా హృదయమందు ♦ రంజిలుము హరీ! (21)

నినుఁ దలఁచిన శ్రమ తొలఁగును;
నినుఁ దలఁచిన పనులు జరుగు; ♦ నిధులును గలుగున్;
నినుఁ దలఁప ముదము; కావున,
నినుఁ దలఁచెడు మనము నిమ్ము ♦ నిత్యమును హరీ! (22)

రవి చంద్రులు నేత్రములై
యవిరళముగ వెలుఁగఁ జేయు♦నయ లోకములన్!
కవిలోక వంద్య! నా మది
నవిరళముగ వెలుఁగఁ జేయు♦మయ వరద! హరీ! (23)

గురు పదముల ధ్యానించినఁ
దొలఁగును నజ్ఞాన తిమిర ♦ దోషమ్ము వెసన్!
గురువులకే గురుఁడవయా!
సరగున జ్ఞానమ్ము నిమ్ము ♦ సత్కృపను హరీ! (24)

సురలనుఁ గాఁచి, యసురులనుఁ
బరిమార్చియు, వేగ లోక ♦ పరితోష మిడన్
బరికీర్తితుండ వీవే!
సురేశ వాణీశ వంద్య! ♦ శుభకారి హరీ! (25)

బల ముడిగి నృపులుఁ గన, హరు
విలు విఱిచియు, జనక సుతనుఁ ♦ బెండ్లాడ, వెసన్
బలవంతుఁడవని లోకము
పలుమఱుఁ బొగడెఁ గద! నాకు ♦ బలమీవె హరీ! (26)

వశ ముడిగి నిన్నుఁ దెగడిన
శిశుపాలుని దోష శతము ♦ సీమను దాఁటన్
భృశమే ఖండించితివయ
శిశుపాలుని శిరము! చక్రి! ♦ చిద్రూప! హరీ! (27)

పాపి దశాస్యుఁడు సీతను
పాపముఁ దలఁపక హరించి ♦ బంధించఁగ నా
పాపినిఁ ద్రుంచితి! లోకులఁ
బాపాత్ముల వశము నుండి ♦ పాలింపు హరీ! (28)

ధనమున్నవారలందఱు
ధనగర్వముచేత రేఁగి, ♦ ధనహీనులనున్
"దీనులు, హీను" లనుచు నవ
మాన మిడఁగ, వేగ వారి ♦ మద ముడుపు హరీ! (29)

నీ పాద ధూళి చేతనె
శాపావధిఁ గనె నహల్య! ♦ సరి యా పదముల్
కాపాడఁ గడిగె గుహుఁ! డా
నీ పదముఁ గడిగెద నేత్ర ♦ నీరమిడి హరీ! (30)

వచ్చితి వ్రేపల్లెకు; నటఁ
జొచ్చితి గోపకుల యింటఁ ♦ జుఱ్ఱఁగఁ బాలన్;
గ్రుచ్చితి దనుజుల నెల్లను;
మెచ్చితి పదునారు వేల ♦ మెలఁతుకల హరీ! (31)

శ్రుతులం గాఁచితి; గిరి మో
సితి; కనకాక్షుని కనక క♦శిపు నొంచి; బలిన్
క్షితి నడఁచి; నృపుల వంచి; ప
దితలల దొరఁ ద్రుంచి; గీతఁ ♦ దెల్పితివి హరీ! (32)

శూలి ధను ర్భేదక! వన
పాల దనుజ నాశక! నయ♦బాహ్య దశాస్యో
న్మూలక! సవిధ స్థిత భూ
పాలక! కృత రామరాజ్య! ♦ పద్మాక్ష! హరీ! (33)

పుట్టితివి దేవకికి; మఱి,
మెట్టితివి యశోద యింట ♦ మేలుం గూర్పన్;
గొట్టితివి రక్కసుల నిల;
మొట్టితివయ ఖలునిఁ గంసు ♦ మోదమున హరీ!(34)

తాపసులనుఁ దాపసివయి;
భూపతులను నృపుఁడవయి; ఋ♦భువుల ఋభుఁడవై;
గోపాలక! భూగోవును
నేపారఁగఁ గాఁచి తీవు! ♦ హేమాంగ! హరీ! (35)

దేవముని నారదుం డొక
దేవ విరిని నిడఁగ, నీవు ♦ దేవేరి కిడన్,
దేవా! సత్యయె యలుఁగన్,
దేవేంద్రు గెలిచి, కుజమునె ♦ తెచ్చితివి హరీ! (36)

సుర లసురు లమృతమునకయి
ధరాధరము పాలకడలిఁ ♦ ద్రచ్చఁగ మునుఁగన్
ద్వర కూర్మమవై నీవటఁ
గరుణను మంధరము మోసి, ♦ గతి నిడితి హరీ! (37)

భువి నసురుం డడవికిఁ జని,
భవునిఁ గూర్చి తపము సేసి, ♦ భస్మాసురుఁడై,
శివునే పరీక్ష సేయఁగ,
నువు మోహినివయ్యు వాని ♦ నొంచితివి హరీ! (38)

అమృతము సురాసురులు గొని,
తముఁ దామే పోరుచుండఁ, ♦ దగ మోహినివై
యమృతముఁ బంచితి సురలకు!
విమతుల మృతి కెఱఁగఁ జేయ ♦ వినయాన హరీ! (39)

నిరతము నిన్నును నందఱు
"సరసిజనయనా! ముకుంద! ♦ సర్వేశ! యతీ!
స్మరగురు! మధుసూదన! జిన!
మురహర!" యనుచును స్మరింత్రు ♦ మోక్ష మిడ హరీ! (40)

"వినఁ డితఁ" డని మాత యపుడు
నినుఁ ఱోటికిఁ గట్టివేయ, ♦ నీడ్చుచు, మద్దుల్
గని, నడుమన నునిచి, తిగువ
ను, ననిమిషులు శాపము విడ, ♦ నుతు లిడిరి హరీ! (41)

ఎంగిలి పండ్లను నీకిడి
వంగిన మనమునను నిన్ను ♦ భక్తి నుతింపన్
బొంగియుఁ గాఁచితి శబరిని
హంగుగ మోక్షమ్ము నిడియు ♦ యజ్ఞేశ హరీ! (42)

పిడికెడు నటుకుల రుచిఁ గొని,
యిడియును నైశ్వర్యములను; ♦ హితునిఁ గుచేలున్
విడిపోని బంధమునఁ బ్రే
ముడిచే సేవల నొనర్చి ♦ మురిసితివి హరీ! (43)

భువనేశ! దైత్యనాశా!
భవ నాశక! పద్మనాభ! వరద! పరేశా!
స్తవనీయ! హృషీకేశా!
త్రివిక్రమా! శ్రీశ! నాకు ♦ దిక్కీవె హరీ! (44)

అరమరిక లేలనయ్యా
కరుణాకర! నన్నుఁ గావ? ♦ కైమోడ్చితి; నా
పరదైవ మీవె యంటిని;
పరమాత్మా! వేగ రమ్ము ♦ వరమిడఁగ హరీ! (45)

త్రికరణ శుద్ధిగ నీ గుణ
నికర పదచ్ఛాయలోన ♦ నివసించినచో
నకళంక జీవనస్థితి
సుకరమ్మై చేరు సకల ♦ శుభములును హరీ! (46)

ఒకఁడుండు లేమిఁ గుములుచు;
నొకఁడుండును కలిమియందు ♦ నొందుచు సుఖముల్;
సుకరముగఁ దెలియ నీ స్థితి
ప్రకటితమగుఁ బూర్వజన్మ ♦ వాసనల హరీ! (47)

నీ లీలఁ దెలియలేకయె
కూలి వెతల; జతనములనుఁ ♦ గొనమయ నిచ్చల్;
గాలిని దీపము నిడెదము;
మేలు నిడెడి నిన్నుఁ దలఁప ♦ మిఁక నోమ హరీ! (48)

నినుఁ గొల్వ గుడినిఁ గట్టఁగ
ధనమునుఁ గూర్చుకొనియు, సర♦దారుని సుంక
మ్మునుఁ గొని, వెఱవక, భద్రా
ద్రిని గోపన్నయె సృజించెఁ ♦ దిరముగను హరీ! (49)

త్యాగయ్య హృదయమందున
రాగమ్మునఁ గీర్తనమున ♦ రాముని వయ్యున్
దాగి గెలిపించితయ్యా
త్యాగమునకు నిలయునిగను ♦ ధరలోన హరీ! (50)

ధరఁ బ్రహ్లాదునిఁ గావఁగ
వర కరుణా వీక్షణములఁ ♦ బ్రసరింపంగన్
గరము విలంబముఁ జేసియు;
నరసింహుఁడవయ్యుఁ గాచి♦నాఁడవయ హరీ! (51)

లక్షించి కౌరవులు ఘన
శిక్షను నిడఁ బాండవులనుఁ ♦ జేరంగనుఁ గో
పాక్షుని దుర్వాసుఁ బనుప
నక్షయపాత్ర మెతుకుఁ దిని ♦ యరసితివి హరీ! (52)

త్రిపురాసుర సంహార
మ్మపుడా శివునకును నీవు ♦ నస్త్రమ్ముగనై
త్రిపురములఁ గాల్చినాఁడవు
విపుల యుద్ధమందు నిలిచి ♦ వెలుఁగొంది హరీ! (53)

ముని కృతమున సిరి కోప
మ్మునుఁ గొని వెడలఁగను నీవు ♦ పుట్టం జొరఁగన్
గని, హర చతురానను లట
వనమున గో వత్సము లయి ♦ పాలిడిరి హరీ! (54)

నిను మనమున నిలుపుకొనియు
వినుతింతునుఁ బద్దెములను ♦ విశ్వేశ్వర నన్
గనుమయ కటాక్షముల వే
గను ననుఁ బ్రోవుమ రమేశ! ♦ కరుణాత్మ! హరీ! (55)

దండమయా జగదీశ్వర!
దండమయా నీరజాక్ష! ♦ దండము శౌరీ!
దండమయా దనుజాంతక!
దండమయా వేదవేద్య! ♦ దండ మిదె హరీ! (56)

నా కష్టములనుఁ బాపుచు
లోకేశా! శాంతి నిడుము! ♦ లోకము నందున్
నా కిష్టమైన దైవమ!
నా కిలఁ బరమార్థ మిమ్ము ♦ ననుఁ గనుచు హరీ! (57)

లోకమ్మును సృజియించుచు;
లోకముఁ బాలింప జనుల♦లో వెలుఁగుచు; నీ
లోకమును లయ మొనర్చుచు;
లోక మ్మీ వగుదు గాదె ♦ లోకేశ! హరీ! (58)

ఆ రంతిదేవుఁ డెప్పుడు
కోరిన యాచకుల కెపుడు ♦ కూరిమి నిడుచున్
ధీరుండై మోక్షముఁ గొనె!
నారాయణ! ధర్మబుద్ధి ♦ నా కిడుము హరీ! (59)

జనకుని యానతిఁ దాల్చియు
జననిం బరిమార్చి తండ్రి ♦ సంతోషపడన్
జననిం బ్రతికించితి వయ
ఘనకుఠార! పరశురామ! ♦ కావుమయ హరీ! (60)

నీ మహిమలఁ గనుఁగొనఁగను
బ్రేముడి మన మంత నిండు ♦ శ్రీలక్ష్మీశా!
నేమమున నిన్నుఁ గొల్చితి
నా మనమున నిలువు మయ్య ♦ ననుఁ గావ హరీ! (61)

భవ సాగరమున మునిఁగియు
నవయుచు మే ముంటి మయ్య ♦ నరక మ్మిదియే!
నవనీత హృదయ! నన్నిఁక
భువినిం దప్పించి దివికిఁ ♦ బో విడుము హరీ! (62)

చేసెడిది తామె యనుచును
జేసెడి కర్మముల గొప్పఁ ♦ జేఁజేతఁ బ్రజల్
వాసిగఁ జెప్పుచు నుందురు!
చేసెద వీ వంచుఁ దెలివిఁ ♦ జేకొనరు హరీ! (63)

శివునాజ్ఞ లేక చీమయె
భువిఁ గుట్ట దటంచు నెఱిఁగి ♦ ముఱియుదుము! కనన్
భువి నీ యానతి నన్ని, య
భవ! నడువఁగఁ, బాపపుణ్య♦పరు లెవరు హరీ? (64)

పుట్టించితి మనుజునిగను
మెట్టించితి మనుజులందు ♦ మిన్నగ నన్నున్
గిట్టించఁగానుఁ దృప్తిగఁ
గట్టెదుటనుఁ గానుపించి ♦ కావుమయ హరీ! (65)

జీవాంతర్హృదయమ్మునఁ
దావక ప్రేమామృత మిడఁ ♦ దరితీపేలా?
జీవాత్మనుఁ బరమాత్మయె
కావఁగ వలెఁ గాదె, చూపి ♦ కనికరము, హరీ! (66)

నా దైవమ! నా ప్రాణమ!
వేదాదుల యందు నీవె ♦ విదితుఁడ వనఁగన్;
వేదాంత వేద్య! నేనే
వేద మ్మెది యెఱుఁగ నయ్య ♦ ప్రియ వరద హరీ! (67)

నే నింతవాఁడ నంచును
దానయి చెప్పుకొనుచుండుఁ ♦ దఱచియు నరుఁడున్!
తానెట్లు గొప్పవాఁడో
తానెఱుఁగునె, నీ మహిమలఁ ♦ దలఁపకయె, హరీ? (68)

పలు మతములఁ; బలు కులములఁ;
బలు భాషల, దేశములనుఁ; ♦ బలు వ్యవహృతులన్;
బలు మనముల దీపించుచు
నిలిచియు దైవ మ్మొకండె ♦ నివసించు హరీ! (69)

గోవింద! నీదు నామము
భావింప మనమ్మునందు ♦ భాసిలుచు వెసన్
బావన మొనరించును రా
జీవము పరిమళముఁ జిమ్ము ♦ చెన్నుగను హరీ! (70)

పిలిచినఁ బలుకఁగ లేదని
కలవర మందుచును జనులు ♦ గడఁగియు నెంతే
నలిఁగియు దైవమె లేఁడని
పలు విధములఁ బలుకకుండ ♦ పలుకుమయ హరీ! (71)

నాలోని పద్య విద్యకు
నాలంబన మీవె దేవ! ♦ నా మనమున నీ
జాలము లలిత గతుల పద
జాలము నర్తింపఁ జేసె! ♦ సత్య మిది హరీ! (72)

సర్వముఁ గాంతువు నీవే;
సర్వలోక వినుత! నిన్ను ♦ శరణంటినయా!
సర్వాంతర్యామీ! నా
గర్వమ్మునుఁ బరిహరింపఁ ♦ గనుమయ్య హరీ! (73)

మోసముఁ జేసెడు వారల
దోసములను బయటపెట్టి ♦ దుర్జన కృతమున్
వేసమ్ము తోడఁ దెలిపియు
దాసోఽహమ్మనెడు నటులఁ ♦ దరువిడుము హరీ! (74)

పొత్తముల వెలుఁగు విద్యయుఁ
జిత్తమునను వెలుఁగు జ్ఞాన ♦ శేషము త్వద్వా
గ్దత్తము కాదే! యిఁక నే
నిత్తును నా హృదయ కుసుమ ♦ మిదె కొనుము హరీ! (75)

మనుజులలో మనుజుఁడవై;
దనుజుల నిల రూపుమాపి, ♦ దశరథ రాముం
డను పేరఁ బరఁగి, కపికుల
ఘనుఁ గాఁచితి వాలిఁ జంపి ♦ కరుణాఢ్య హరీ! (76)

ఖగపతిని వాహనముగ; భు
జగపతి నొక తల్పముగను ♦ సరగునఁ గొనియున్
జగముల నేలెడి పతివై
యుగయుగముల వెలుఁగుచుంటి♦వోయయ్య హరీ! (77)

దుష్టులఁ దునుమాడి ధరను
శిష్టుల రక్షించి శమము ♦ స్థిరపఱచి వెసన్
గష్టమ్ములఁ దొలఁగించియు
నిష్టమ్ములఁ గూర్తువయ్య ♦ నేమమున హరీ! (78)

ఉత్కృష్ట చరిత! నిన్నిఁక
సత్కృతులం దొనరఁజేయు ♦ సన్నుతి, గుణ సం
పత్కర వర కరుణాది ర
సోత్కరమై వెలుఁగఁ జేయు ♦ సుగుణుఁడవు హరీ! (79)

నారదునకు సంసారపుఁ
గోరిక నిడఁ దానె తెలిసి♦కొనియునుఁ దా సం
సారము వ్యర్థమ్మను వ్యా
హారమ్మును మాను మహిమ ♦ యది నీదె హరీ! (80)

పదునాఱువేల గోపిక
లొదవిరి శృంగార భక్తి♦లోన మునిఁగియున్
సదయన్ నీ సహచరులుగ
మెదలుట నీ మహిమ కాదె ♦ మితముగను హరీ! (81)

నీరేజ పత్రములపై
నీరపుఁ గణ మెవ్విధమున ♦ నిలువదొ, ఘన సం
సారపు సాగరమున న
న్నారీతిని నంటకుండ ♦ నడిపించు హరీ! (82)

బాల్యమున మహిమఁ జూపియు
మాల్యమ్మునుఁ గొంటివయ్య ♦ మాన్య హితుల సౌ
శీల్యపు టటుకులఁ గొని కై
వల్య మిడితి నన్ను నటులె ♦ పాలింపు హరీ! (83)

అజ్ఞానము కనుఁ గప్పఁగ
విజ్ఞతతో నిన్నుఁ జూచు ♦ వెరవుఁ గనక నా
ప్రజ్ఞయె యడుగంటెను నీ
యాజ్ఞ నిడియుఁ బ్రోవుమయ్య ♦ హర్షమున హరీ! (84)

ఈ మనుజుల యాచింపఁగ
నీమము విడి చులకనఁ గని ♦ నిరసింతురనన్;
వామన! యా బలి నడిగితి
వేమయ్యా చులకనైతి♦వే యచట హరీ? (85)

హరి నామ స్మరణముచే
హరియింతువు దురితములను ♦ నర్థిఁ దలంపన్
సిరులనుఁ గోరను; మోక్షపు
సిరుల నిడియుఁ బ్రోవుమయ్య ♦ శీఘ్రముగ హరీ! (86)

అండజ వాహన! పాపపుఁ
గొండల గూల్చియును మాకుఁ ♦ గూరిమితో నా
ఖండల వైభవ మిడఁగను
దండ మిడెద నయ్య నీకు ♦ దయఁ గనఁగ హరీ! (87)

మత్స్యావతారము:
సోమకుఁడు వేదములఁ గొని
తామసియై సంద్రమందు ♦ దాచఁగ ఝషమై
సోమకునిఁ ద్రుంచి వేదము
లోమియు నబ్జజున కిడిన ♦ ప్రోడవయ హరీ! (88)

కూర్మావతారము:
అమృతముఁ గొనఁగను రాక్షసు
లమరులుఁ ద్రచ్చంగ మంధ♦రము మునుఁగఁగఁ గూ
ర్మమవై గిరిని ధరించియు
నమృతము నిడితివయ నీవు ♦ నమరులకు హరీ! (89)

వరాహావతారము:
భూమినిఁ గనకాక్షుండే
తామసమునఁ జాపఁ జుట్టి ♦ దభ్రమున నిడన్
నేమమున ఘృష్టివై యా
హేమాక్షుం జంపి కాఁచి ♦ తీ భువిని హరీ! (90)

నృసింహావతారము:
బాల ప్రహ్లాదుం డటఁ
గ్రాలుచు నిను భక్తిఁ జూపఁ♦గాను కశిపుఁడే
తాళక కంబముఁ గొట్టఁగ
లీల నృహరివయ్యుఁ గశిపుఁ ♦ ద్రెంచితివి హరీ! (91)

వామనావతారము:
పదములు రెంటిని భువి దివిఁ
బదరి కొనియు బలిని మఱొక ♦ పాదమ్ము నెటన్
గదియింతన; బలి యిడఁ దల;
సదయ నిడితి నిమ్నలోక ♦ స్వామ్యమును హరీ! (92)

పరశురామావతారము:
ధర నిరువదియొక మాఱును
బఱఁగ నృప తతిఁ బరిమార్చి ♦ వసుధ ననృపగాన్
వర పితృతర్పణ మిడితివి
పరశుధరా పరశురామ ♦ పరమేశ హరీ! (93)

శ్రీరామావతారము:
యతిఁ గావఁగఁ దాటకఁ జం
పితి; ఱాతిని నాతిఁ జేసి, ♦ వే హరువిలుఁ ద్రుం
చితి; కీశుఁ బ్రోచి, రావణు
హతమార్చియు సీతఁ గొంటి♦వయ రామ! హరీ! (94)

శ్రీకృష్ణావతారము:
చెఱసాలఁ బుట్టి, గోకుల
మురుగతిఁ జని, రక్కసులనుఁ ♦ బొరిగొని, గిరినిన్
ధరియించి, కంసుఁ జంపియు,
దరుణులఁ బదునాఱువేలఁ ♦ దగఁ గొంటి హరీ! (95)

(పౌరాణిక) బుద్ధావతారము:
బుద్ధుఁడవయి త్రిపురాసుర
శుద్ధ సతుల గురుఁడవయ్యుఁ ♦ జూడఁగ మాయా
బద్ధ రతికేళిఁ దేల్చిన
తద్ధర్మోజ్ఝితులఁ గాల్చు ♦ దహనాస్త్ర హరీ! (96)

(లౌకిక) బుద్ధావతారము:
క్షితి సుఖములు నరుల కశా
శ్వతము లటం చెఱిఁగి లోక ♦ పరమార్థద శా
శ్వత వర సత్య జ్ఞానో
ర్జిత బుద్ధుఁడవై సుబోధ ♦ లిడితివయ హరీ! (97)

కల్క్యవతారము:
నరజాతి సంకరమ్మును
బరిమార్పఁగ గుఱ్ఱ మెక్కి ♦ పాపము డుల్పన్
ద్వర దుష్టుల శిక్షించుచుఁ
బఱఁగను శిష్టులనుఁ బ్రోతు♦వయ కల్కి! హరీ! (98)

తొడఁగియు వారధిఁ గట్టఁగ
సడిచేఁ గపివరులుఁ గొండ♦చఱియలు వేయన్
వడి భక్తి నుడుత సాయ
మ్మిడి రామాంగుళిఁ ద్రిరేఖ ♦ నిలఁ గొనెను హరీ! (99)

లక్ష్మీశ! కరుణచే నిట
సూక్ష్మమ్మగు మోక్ష మెంచి ♦ చూడుము మము నీ
లక్ష్మకృత వీక్షచేతను
నీ క్ష్మాతలి కన్న మిన్న ♦ నిడఁగాను హరీ! (100)

దగ్గఱి చుట్టమె శబరియు
నిగ్గగు నెంగిలి ఫలముల ♦ నిడె భుజియింపన్?
దగ్గఱి బంధువె గుహుఁడును
డగ్గఱి నీ పాదములనుఁ ♦ దగఁ గడిగె హరీ? (101)

ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ

స్వస్తి

సోమవారం, మార్చి 07, 2016

502 - శివస్తుతి!!! తేటగీతి (మాలిక)

ఓం నమః శివాయ! ఓం నమః శివాయ! ఓం నమః శివాయ! ఓం నమః శివాయ!ఓం నమః శివాయ!

అయుత కవితా యజ్ఞము

Sk-167

గుండు మధుసూదన్

వరంగల్

తేది: 07-03-2016

శీర్షిక:- శివస్తుతి!!!

కవిత సంఖ్య: 502

తేటగీతి (మాలిక):

శ్రీమహాదేవ! గౌరీశ! శివ! మహేశ!

ప్రణవ రూప! సదానంద! భవ విదూర!

భూత నాథ! సనాతన! బుద్ధ! శుద్ధ!

పార్వతీ వల్లభ! వరద! భర్గ! శంభు!

చంద్ర శేఖర! పరమేశ! శాశ్వత! హర!

దీక్షిత! త్రిణయన! దివ్య! దివిజ వంద్య!

కామిత ఫలద! కామేశ! కామ నాశ!

దుష్ట శిక్షక! శ్రితపక్ష! శిష్ట రక్ష!

దక్షజా వర! దీక్షిత! దక్ష హంత!

త్రిపుర హంత! పరాత్పర! త్రిభువన నుత!

మౌని సంభావ్య! సుర హిత! మాధవ సఖ!

వేద వేద్య! శుభంకర! విశ్వరూప!

శార్ఙ్గ హస్త! సద్గురువర! శర్వ! సాంబ!

త్ర్యక్ష! మృత్యుంజయ! దిగంబర! సుర సేవ్య!

సింధురాస్య షడాస్యాధిసేవిత పద!

పూర్ణ! నటరాజ! శంకర! బుధ్న! రుద్ర!

నాగభూషణ! భూరి! పినాకపాణి!

తాండవ విలోల! దేవేశ! దహన నయన!

పాపనాశక! శాస్త! తాపత్రయఘ్న!

దక్షిణామూర్తి! సాంఖ్య! నృత్యప్రియ! భవ!

నీలకంఠ! భస్మాంగ! త్రిశూలధారి!

వ్యోమకేశ! ఋతధ్వజ! యోగివంద్య!

శైలకార్ముక! లయకారి! శక్రవినుత!

నందివాహన! హింస్ర! పినాకపాణి!

రుద్ర! జగదేక భద్ర! విరూప నయన!

జలధి తూణీర! హీర! శ్మశాన వేశ్మ!

దక్షయజ్ఞ విధ్వంసక! త్ర్యంగట! భగ!

ధూర్జటి! హిరణ్యరేతస! ద్రుహిణ! సోమ!

వామదేవ! స్వయంభూత! ఫాలనేత్ర!

విషమ నేత్ర! విశ్వాత్మక! విశ్వనాథ!

మంగళప్రద! భీషణ! మందర మణి!

శేష కటక! గంగాధర! చేకితాన!

మృగధర! క్ష్వేళగళ! సర్గ! మృడ! కపర్ది!

మేరు ధామ! వృషాకపి! మేరు ధన్వ!

కృత్తివాస! కాలాంతక! లింగమూర్తి!

ప్రమథనాథ! పింగళ! హీర! శమన వైరి!

మలహర! భువనేశ! కరిచర్మాంబరధర!

ధ్రువ! జటాజూటధర! కపాలి! విధు! సూక్ష్మ!

మేచకగ్రీవ! వృషపర్వ! మృత్యునాశ!

దేవదేవ! మహానట! తే నమోఽస్తు!

-:శుభం భూయాత్:-

******************

సుకవి జన విధేయుఁడు

గుండు మధుసూదన్

వరంగల్

శనివారం, మార్చి 05, 2016

501 - శ్రీకృష్ణావతార వర్ణనము! [పంచాశత్పాద మత్తేభవిక్రీడిత మాలిక]

అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 05-03-2016
కవిత సంఖ్య: 501

శీర్షిక:- శ్రీకృష్ణావతార వర్ణనము!

పంచాశత్పాద మత్తేభవిక్రీడిత మాలిక:

ధరణీ భారము నుజ్జగింపఁగను స్వ♦త్వాంశాస్థ సంభూతుఁడై
చెఱసాలన్ జనియింప నా యమున గూ♦ర్చెన్ దారి వ్రేపల్లెకై
పరఁగన్ నందయశోద లింట నడుగుం ♦ బద్మమ్ములన్ మోపియున్
సరవిన్ బూతన పాలుఁ ద్రావి యుసురుల్ ♦ సర్వమ్ముఁ దాఁ బీల్చి, యెం
దఱు దుష్టాత్ములు నేఁగుదెంచి యతనిన్ ♦ దర్పోద్ధతిం జంపఁగా
విరచింపన్ బలు మాయలన్; విఱిచియున్, ♦ వేగమ్ముగన్ జంపి, సో
దర యుక్తుండయి వ్రేఁత లిండ్లఁ జని దు♦గ్ధమ్మంతయుం ద్రావ, స
త్వర మా బాలుని చేష్టలన్ని తెలుపన్, ♦ దన్మాత యా బాలునిన్
బరమాత్మున్ బసిబాలుఁ డంచుఁ దెలుపన్ ♦ వారందఱుం బోవ, నా
దరమెంతేఁ గనిపింప గోపిక లటన్ ♦ స్త్నానమ్ముఁ జేయంగ, ప
ల్వుర వల్వల్ దగ దొంగిలించియు వెసన్ ♦ భూజమ్ముపై దాఁచఁగన్
బరమాత్ముండని వారలంత కరముల్ ♦ పైకెత్తి దండమ్మిడన్
గరుణాత్ముండయి వారి కిచ్చె వలువల్, ♦ కైమోడ్పులం గొంచుఁ, దా
నరుదెంచెన్ బశుపాలనమ్మునకు స♦ఖ్యాళిం దగం గూడియున్
జిరకాలమ్మట బంతులాఁడు కలనన్, ♦ జిత్రమ్ముగా బంతి యా
సరసిన్ మున్గఁగఁ గృష్ణుఁ డప్డు మడువున్ ♦ జక్కంగఁ దా దూఁకఁగన్
సరసిం గాళియ సర్ప మప్పుడు హరిన్ ♦ జంపంగ నుంకించఁ, దా
నురుహస్తమ్మున ముష్టిఘాత మిడఁగా ♦ నుద్వేగ మెంతేని రా
నురగ మ్మప్పుడు కృష్ణుపైఁ దనదు దం♦ష్ట్రోత్సేక హాలాహలో
త్కరముల్ చిమ్మ యశోద సూనుఁ డపుడున్ ♦ దా వేగ సర్పమ్ముపై
నుఱికెన్ భోగము పైన నెక్కి నటరా♦జోత్తంస విద్వాంస రా
డ్వర నాట్యాంబుధి మున్గి ధింతకిట ధిం ♦ తద్ధింత తద్ధింత ధిం
ధిర ధిమ్మంచును నాట్యమాడ నపుడున్ ♦ దీనుండు కాళీయుఁ డా
దరమొప్పంగను "గావు" మంచుఁ బలికెన్ ♦ దర్పమ్ము సర్పమ్మునన్
దరలెన్; గర్వము ఖర్వమయ్యె, సతులున్ ♦ దర్జించి రా కాళియున్;
గరుణన్ వీడు మటంచుఁ బల్క నపు డా ♦ కాళీయ దర్పోర్జితుం
డురగమ్మున్ విడనాడి దూఁకె భువిపై ♦ దూరీకృతావేశుఁడై;
వరమిచ్చెన్ ’దన పాదముద్రఁ గని వే ♦ పక్షుల్ దొలంగున్ సదా
త్వరఁ బొ’మ్మంచును బల్కి, చేరె సఖులన్ ♦ వర్ణింప నా గాథనున్;
సరసీజాత సునేత్రుఁ డప్డు మఱలెన్ ♦ సభ్రాతృమిత్రాదుఁడై;
కరియానల్ మురళీరవమ్ము వినియున్ ♦ గానామృతమ్మానఁగన్
దరహాసాంబుధి ముంచి తేల్చి, దయతోఁ ♦ దన్వంగులం గూడి, వే
గిరమే కంసుని ప్రోలికిం జనియుఁ గ♦ల్కిం గుబ్జనున్ వేగ సుం
దరిగన్ జేసియు, హస్తిఁ దున్మి, జనుల♦త్యాదృత్యుదారాత్ములై
వఱలన్ జాణుర ముష్టికాఖ్యుల వధిం♦పన్ యుద్ధముం జేసి కూ
ల్చి రణౌత్సుక్యునిఁ గంసుఁ జంపియును ద♦ల్లిందండ్రినిన్ జేరి వే
చెఱసాలన్ వెడలించి, కొల్చి, మురిపిం♦చెన్ సేవ లందించియున్;
సరసీజాక్షిని రుక్మిణీ మణిని హృ♦త్స్థానమ్మునందున్ దగన్
బరిగృహ్యాంచితగా నొనర్చి వరుసన్ ♦ భార్యాష్టకుండయ్యు, స
ద్వరదుండయ్యెను పాండుభూపు తనయుల్ ♦ ధర్మాత్ములై కొల్వఁగన్
నరు సారథ్యముఁ జేసి కూర్మి సలహా ♦ నందించి గెల్పొందఁగన్
కురువీరుల్ తమయంతఁ దాము తొలఁగన్ ♦ గోపాలుఁడే పూని యు
ర్వరనున్ గెల్వఁగఁ జేసెఁ; బుట్టి ముసలం♦బా యాదవామ్నాయమున్
బరిమార్పన్ సమకట్ట, నప్డు, మునిశా♦పమ్మున్ మదిం గాంచియున్
జరియింపంగను లేక తాను వనిలో ♦ శయ్యావిలోలుండయెన్;
శరమున్ వేయఁ గిరాతుఁ డొక్కఁ డట, వి♦శ్వాకారుఁ డా వెంటనే
సరవిన్ జన్మ సమాప్త మౌట, వెడలెన్ ♦ సర్వేశుఁ డా చక్రియున్
వర వైకుంఠముఁ జేరె! నట్టి ఘనుఁడౌ ♦ పక్షీంద్ర యానుండు శ్రీ
హరి విశ్వాత్ముఁడు పద్మనాభుఁడు నిలిం♦పారాతివైరుండు శా
ర్ఙ్గి రమానాథుఁడు పాంశుజాలికుఁడు పుం♦డ్రేక్షుండు మమ్మోమెడున్!

-:శుభం భూయాత్:-
******************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

అయుత కవితా యజ్ఞము (457 నుండి 500 వరకు)

అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 02-03-2016
కవిత సంఖ్య: 457

శీర్షిక:- పరసతి....మాతృ సమము!

సమస్య:-
కౌఁగిలి మరణమ్ము నొసఁగుఁ గద సరసులకున్

కం.
భోగింపఁ గోరి రంభనుఁ
గౌఁగిలిలోఁ జేర్చి, పంక్తి♦కంఠుఁడు శప్తుం
డై గతియించెన్! బరసతి
కౌఁగిలి, మరణమ్ము నొసఁగుఁ ♦ గద సరసులకున్!!

-:శుభం భూయాత్:-
******************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
*****************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 02-03-2016

శీర్షిక:- పోఁగాలము...!

సమస్య:-
యమ మహిష ఘంటికానాద మతి హితమ్ము

కవిత సంఖ్య: 458

తే.గీ.
మరణ కాల మాసన్నమౌ ♦ నరుల కపుడు
కర్ణపేయ మ్మగును గాదె ♦ కాంచఁ గాల
యమ మహిష ఘంటికానాద! ♦ మతి హితమ్ము!
శుభము! భవ సాగర తరణ ♦ సూచితమ్ము!
*********************************

కవిత సంఖ్య: 459

ఉత్సాహవృత్తము:
మోదమంది యాదిశక్తి ♦ పోరునందు రాక్షసుల్
రోదనమెయిఁ బాఱిపోవ ♦ ద్రుత విధమున గదలతో
మోదె! మహిషు నెదను శూల♦ము యమ మహిష ఘంటికా
నాద మతి హితమ్ము కాఁగ ♦ నాటె రౌద్రమూర్తియై!

[తేటగీతి పద్యపాదము నుత్సాహ వృత్తమున నిమిడించితిని]

-:శుభం భూయాత్:-
******************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
**********************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 02-03-2016

శీర్షిక:- వద్దనుకొనిన...రాక మానునా?

సమస్య:-
వలదు వలదనుకొన్న సంప్రాప్తమగును

కవిత సంఖ్య: 460

తే.గీ.
కోరికలు గణియింప న♦పారములయ;
వనరులో మఱి గణియింపఁ ♦ బరిమితమయ!
కోరికయె తీఱ, మఱియొక్క ♦ కోర్కిబాము
వలదు వలదనుకొన్న సం♦ప్రాప్తమగును!!
********************************

కవిత సంఖ్య: 461

తే.గీ.
కాల మహిమచేఁ బనిఁ గొని ♦ కష్టము లవి
వలదు వలదనుకొన్న సం♦ప్రాప్తమగును!
చంద్రమతి, సీత, ద్రౌపది ♦ సరసఁ జేరి,
కష్టములు కాల మహిమచేఁ ♦ గాల్ప లేదె?

-:శుభం భూయాత్:-
******************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
*****************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 02-03-2016

శీర్షిక:- వాయుసుతుఁడు - వసుదేవసుతుఁడు!

సమస్య:-
భీమసేనుండు దేవకీ ప్రియ సుతుండు

కవిత సంఖ్య: 462

తే.గీ.
అని సమాప్తినిఁ బాండవు ♦ లాంబికేయుఁ
జేర, నాలింగనముఁ గోరెఁ! ♦ జేరఁ బోయె
భీమసేనుండు! దేవకీ ♦ ప్రియ సుతుండు
లోహ మూర్తిఁ గౌఁగిలిఁ జేర్చి, ♦ ప్రోచె నపుడు!
*******************************

కవిత సంఖ్య: 463

తే.గీ.
హ్రదము దాఁగిన రారాజు ♦ ననికిఁ బిలిచి
భీమసేనుండు, దేవకీ ♦ ప్రియ సుతుండు
నూరువునుఁ జూప, విఱిచి, మ♦నోగతార్థ
ముం గనన్; బొందె సంతోష♦మున్ ద్రుపదజ!

-:శుభం భూయాత్:-
******************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
**********************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 02-03-2016
కవిత సంఖ్య: 464

శీర్షిక:- నటన..!!

సమస్య:-
పుస్తకమ్ముఁ జదువువాఁడు ఖలుఁడు సుమ్ము

ఉత్సాహవృత్తము:
మోహియు న్నిరక్షరాస్య ♦ మూఢుఁ డైనవాని, దు
స్సాహసిని, "గరుడ పురాణ ♦ సార మెఱుఁగు"మనఁగ; ను
త్సాహ ముడిగి, నటనతోడఁ ♦ జదువునట్టి, యా విరా
డ్వాహు పుస్తకమ్ముఁ జదువు♦వాఁడు ఖలుఁడు సుమ్మిలన్!

[తేటగీతి సమస్యపాదము నుత్సాహ పద్యమం దిమిడ్చి వ్రాయుట జరిగినది]

-:శుభం భూయాత్:-
******************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 02-03-2016

శీర్షిక:- కవిత్వము!

సమస్య:-
కవిత్వ మధములకుఁ గదా (ఛందోగోపనము)

కవిత సంఖ్య: 465

కం.
మదిలో జ్ఞానముఁ బెంచియు
ముద మొనఁగూర్చు సుకవిత్వ♦ము సుజనులకుఁ; దా
నదియే జ్ఞానముఁ ద్రుంచియు
మద మొనఁగూర్చుఁ గుకవిత్వ ♦ మధములకుఁ గదా!!
******************

కవిత సంఖ్య: 466

ఆ.వె.
పొట్ట నింపు కొఱకుఁ ♦ బుట్టించెడు కవిత్వ
మధములకుఁ గదా స♦మాశ్రయమ్ము!
భక్తి భావ విలసి♦తోక్తుల విలసిల్లు
సత్కవిత్వ మెసఁగు ♦ సత్కవులకు!!
******************

కవిత సంఖ్య: 467

తే.గీ.
అరసికుని జేరియు ధనమ్ము ♦ లడుగు సత్క
విత్వ మధములకుఁ గదా ని♦వేశనమ్ము!
బ్రహ్మ కైనను వర్ణింప ♦ వలనుగా ద
రసిక కావ్య నైవేద్య దౌ♦ర్భాగ్య మిలను!!

-:శుభం భూయాత్:-
******************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
***************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 02-03-2016

శీర్షిక:- ప్రత్యర్థి...!!

సమస్య:-
ప్రత్యర్థినిఁ జూచి వడఁకెఁ బార్థుం డనిలోన్

కవిత సంఖ్య: 468

[గయోపాఖ్యాన వృత్తాంతము]

కం.
సత్య వచనుఁ డన్న పనుప
గత్యంతర మేమిలేక, ♦ గయుఁ గావ, క్షణం
బత్యం తాప్తునిఁ గృష్ణునిఁ
బ్రత్యర్థినిఁ జూచి వడఁకెఁ ♦ బార్థుం డనిలోన్!
*****************

కవిత సంఖ్య: 469

[పాశుపతమునకై యర్జునుఁడు చేయు తపముం బరీక్షింపఁ గిరాతుఁడై బలప్రదర్శనము చేసిన శివు నెదుర్కొను శక్తిఁ గోల్పోయిన యర్జునుని దుఃస్థితి వర్ణనము]

కం.
అత్యంత బలుఁ, గిరాతునిఁ,
బ్రత్యర్థినిఁ జూచి వడఁకెఁ ♦ బార్థుం డనిలోన్;
బ్రత్యక్షమయ్యు శివుఁడును
నిత్య విజయ పాశుపతము ♦ నిచ్చె నరునకున్!

-:శుభం భూయాత్:-
******************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
******************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 02-03-2016

శీర్షిక:- అప్పిచ్చువాఁడు...!!!

సమస్య:-
అప్పిచ్చెడువాఁడు వైద్యుఁ డగుననిరి బుధుల్

కవిత సంఖ్య: 470
కం.
ఒప్పు గ్రహించక పొరపడి
యప్పిచ్చెడువాఁడు వైద్యుఁ ♦ డను పద్యమునన్
దప్పును గొనియుం జనులకు
నప్పిచ్చెడువాఁడు వైద్యుఁ ♦ డగుననిరి బుధుల్!
*****************

కవిత సంఖ్య: 471
కం.
అప్పనఁగను నీరముగద!
తప్పక వైద్యుండు హరియ ♦ తానై యెపుడా
యప్పులనిటఁ గురిపించఁగ
"నప్పిచ్చెడువాఁడు వైద్యుఁ" ♦ డగుననిరి బుధుల్!

-:శుభం భూయాత్:-
******************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
********************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 02-03-2016
కవిత సంఖ్య: 472

శీర్షిక:- గ్రామదేవతలు!

తే.గీ.
గ్రామ గ్రామాన నిలిపిన ♦ గ్రామ దేవ
తలు, జనులఁ గష్ట సుఖములఁ ♦ దయనుఁ బూని,
యెల్ల వేళలఁ గరుణించి, ♦ యేలుచుండ్రు;
దుష్టతనుఁ ద్రుంచి, కాతురు ♦ శిష్టత నిడి!

-:శుభం భూయాత్:-
******************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 02-03-2016

శీర్షిక:- జారుల కృత్యములు...!

సమస్య:-
జారుల కృత్యములు మనకు సంతోష మిడున్

కవిత సంఖ్య: 473

కం.
కోరియుఁ బ్రహ్లాదాదులు
మీరిన భక్తిని భజించి, ♦ మేల్గాంచి, హరిన్
జేరిరి! యాహా! కన, దివి
జారుల కృత్యములు మనకు ♦ సంతోష మిడున్!
********************

కవిత సంఖ్య: 474

కం.
పోరాని పోకఁ బోయిరి
కారే! కాముని భజించి, ♦ కని, శాపములన్
గూరి! రహల్యా తారా
జారుల కృత్యములు మనకు ♦ సంతోషమిడున్!?
*************************

కవిత సంఖ్య: 475

కం.
చారులె రాజుల కన్నులు;
చారులు లేకున్న రాజు ♦ ససిఁ గనఁడు భువిన్;
జారులె ముఖ్యులు! కన, భువిఁ
జారుల కృత్యములు మనకు ♦ సంతోష మిడున్!!

-:శుభం భూయాత్:-
******************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
************************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 03-03-2016
కవిత సంఖ్య: 476

శీర్షిక:- సుగతుఁడు!

సమస్య:-
గతి లేని మనుష్యుఁడే సుగతుఁ డనఁగఁ దగున్

కం.
మతి మెచ్చఁ ద్రిపిటక, సుసం
హిత, సమ్య ఙ్మార్గము లిడి, ♦ మిక్కిలి కరుణన్
హిత మొనఁగూర్చిన శరణా
గతి లేని మనుష్యుఁడే సు♦గతుఁ డనఁగఁ దగున్!

(సుగతుఁడు=బుద్ధుఁడు)

-:శుభం భూయాత్:-
******************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
**********************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 03-03-2016
కవిత సంఖ్య: 477

శీర్షిక:- చావు కబురు!

సమస్య:-
సంతస మొసంగు మనకెల్లఁ జావు కబురు

[ద్వారకలో నిద్దఱు గోపాలకులు సంభాషించుకొనుచున్న సందర్భము]

తే.గీ.
"వెడలి రయ్య సత్యాకృష్ణు ♦ లెడఁదఁ బూని,
దుష్ట నరకాసురుని, లోక ♦ దురిత కరుని
నడఁచఁగను, లోక కళ్యాణ ♦ మిడఁగ! నపుడు
సంతస మొసంగు మనకెల్లఁ ♦ జావు కబురు!!"

-:శుభం భూయాత్:-
******************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
**********************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 03-03-2016
కవిత సంఖ్య: 478

శీర్షిక:- పనిముట్లు!

సమస్య:-
ముట్లుడిగిన సతికి నొక్క పుత్రుఁడు పుట్టెన్!

కం.
కుట్లిడి రమణీయమ్మౌ
చెట్లు పువులు పిట్టలు విల♦సిల్లెడు చీరల్
పుట్లుగ నమ్మి, పిదప, పని
ముట్లుడిగిన సతికి నొక్క ♦ పుత్రుఁడు పుట్టెన్!

-:శుభం భూయాత్:-
******************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
*******************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 03-03-2016
కవిత సంఖ్య: 479

శీర్షిక:- అనుజులు!

సమస్య:-
దనుజులు హరి భజనఁ జేయు ధన్యులు, సుమతుల్

[నారదుఁడు ధర్మజునితోఁ బలికిన సందర్భము]

కం.
విను, ధర్మరాజ! కన, భవ
దనుజులు హరి భజనఁ జేయు ♦ ధన్యులు, సుమతుల్,
ఘనతర ధీగుణ యుతులును,
వనజాక్ష విశిష్ట చరణ ♦ వందన నిరతుల్!

-:శుభం భూయాత్:-
*********************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
*************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 03-03-2016
కవిత సంఖ్య: 480

శీర్షిక:- మూఢమతులు!

సమస్య:-
మూఢమతు లాదరింత్రు ముముక్షువులను

తే.గీ.
"మూఢులై మేము చెడితిమి; ♦ మోక్ష మందఁ
జేయు బోధల ననుసరిం ♦ చెద"మటంచు,
మూఢమతు లాదరింత్రు ము♦ముక్షువులను;
జ్ఞానులై తరియించఁగ ♦ నాస్థ తోడ!

-:శుభం భూయాత్:-
*********************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
*****************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 03-03-2016
కవిత సంఖ్య: 481

శీర్షిక:- ధీబలరాముఁడు!

సమస్య:-
బల రాముఁడు లంకఁ జేర వారధిఁ గట్టెన్!

కం.
తులలేని వర విరాజితు
బలగర్వితుఁ బంక్తికంఠుఁ ♦ బరిమార్చంగన్
దలఁచిన వానరయుత ధీ
బల రాముఁడు లంకఁ జేర ♦ వారధిఁ గట్టెన్!

-:శుభం భూయాత్:-
*********************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
**************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 03-03-2016
కవిత సంఖ్య: 482

శీర్షిక:- వానర యుత బలరాముఁడు!

సమస్య:-
బల రాముఁడు లంకఁ జేర వారధిఁ గట్టెన్!

కం.
ఖలు, విధి వరబల గర్వితు,
నిలా తనయఁ జెఱను నిడిన ♦ నీచు, దశాస్యున్,
బొలియింపఁగ, వానర యుత
బల రాముఁడు లంకఁ జేర ♦ వారధిఁ గట్టెన్!

-:శుభం భూయాత్:-
*********************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 03-03-2016
కవిత సంఖ్య: 483

శీర్షిక:- కాకాకృతులు!

సమస్య:-
అమృతము సేవించి సురలు హతులైరి గదా

[దేవతలు రాక్షస భయ కారణమునఁ గొంత కాలము కాకాకృతులై యుండిరి. భయము మరణ సదృశము కదా! అమృతము సేవించియు మృతతుల్యు రైరని నా పూరణము]

కం.
తమిఁ గాకాకృతి భయజ,
మ్మమృతము సేవించి సురలు ♦ హతులైరి గదా!
యమిత దనుజభయ కారణ
మమరఁగ మృతియే తలఁపఁగ ♦ నమరులకు నటన్!

-:శుభం భూయాత్:-
*********************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
***************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 03-03-2016
కవిత సంఖ్య: 484

శీర్షిక:- గంటలు!

కం.
గుడి గంటలు, బడి గంటలు
నెడఁదను వికసింపఁ జేసి, ♦ హిత మందించున్!
గుడి గంట దైవ మననము;
బడిగంటయ జ్ఞాన యజ్ఞ ♦ భాస్వ ద్వరమే!

-:శుభం భూయాత్:-
*********************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
******************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 03-03-2016
కవిత సంఖ్య: 485

శీర్షిక:- చిలుక నవ్వు!

సమస్య:-
పంజరమున నున్న చిలుక పక్కున నవ్వెన్!

కం.
కంజాత పత్ర నేత్ర, స
మంజస విధిఁ జనక, జాఱి, ♦ మఱఁదలి పైనన్
శింజినులు మ్రోయఁ, బడఁగను,
బంజరమున నున్న చిలుక ♦ పక్కున నవ్వెన్!

-:శుభం భూయాత్:-
*********************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
***********************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 03-03-2016
కవిత సంఖ్య: 486

శీర్షిక:- అభయహస్తము!

సమస్య:-
బానిస బ్రతుకే నయమని పలికెను గాంధీ

[బానిస బ్రతుకు కన్న మరణమే మేలని నిరాశతోఁ జావఁ గోరు నొక భారతీయునకు ధైర్యముఁ గూర్చుచు గాంధీ పలికిన సందర్భము]

కం.
“నేనుంటి, స్వేచ్ఛఁ గొను, మో
బానిస! బ్రతుకే నయ”మని ♦ పలికెను గాంధీ
తేనియ లూరెడి స్వేచ్ఛా
గానము వినిపించి, ప్రజకు ♦ జ్ఞానముఁ బెంచన్!

-:శుభం భూయాత్:-
*********************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
************************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 03-03-2016
కవిత సంఖ్య: 487

శీర్షిక:- హాస్యోక్తులు!

సమస్య:-
పాయసమ్మునఁ గారమ్ము వేయవలెను

[పెండ్లివారింటికి వేంచేసిన వియ్యాలవా రాఁడు పెండ్లివారితో మేలమాడు సందర్భము]

తే.గీ.
"పాయసమ్మునఁ గారమ్ము ♦ వేయవలెను;
కూరలోఁ జక్కెరను వేయ♦గా రుచియగు;
మజ్జిగా యిది? నీ" రని ♦ మఱి మఱి నగి,
మేల మాడిరి యచట వి♦య్యాలవారు!

-:శుభం భూయాత్:-
*********************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
********************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 03-03-2016
కవిత సంఖ్య: 488

శీర్షిక:- ఆఁకలి!

సమస్య:-
కలి కలిగినవాని యింటఁ గలవే సుఖముల్

కం.
కలుములు లేకయు, లేమిని
నిలుగడువక దినదినమ్ము ♦ నీల్గుచు, మదిలో
పల పలు బాధ లనెడు నాఁ
కలి కలిగినవాని యింటఁ ♦ గలవే సుఖముల్?

-:శుభం భూయాత్:-
*********************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
***************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 03-03-2016
కవిత సంఖ్య: 489

శీర్షిక:- వావి వరుసలు!

సమస్య:-
అత్రిమునికి నహల్యయే పుత్రికయగు

తే.గీ.
ఏ మునికి ననసూయ పెం♦డ్లా మగునయ?
ఱాయి నాతిగ మాఱిన ♦ రమణి యెవతె?
భూమిజయె జనకునకును ♦ నేమగునయ?
యత్రిమునికి, నహల్యయే, ♦ పుత్రికయగు!

-:శుభం భూయాత్:-
*********************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
************************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 03-03-2016
కవిత సంఖ్య: 490

శీర్షిక:- నెపము!

సమస్య:-
మామా యని బావమఱఁది మాటలు గలిపెన్

["మా బావమఱఁది ప్రేమలో పడి, యామె తండ్రితో మాటలు గలిపె"నని యొకఁడు పలికిన సందర్భము]

కం.
ఏమో? పేరుం దెలియదు!
నీమము విడి యతని కూఁతు ♦ నెమ్మిఁ దలఁచుచున్
క్షేమ మరసికొను వంకను
"మామా!"యని బావమఱఁది ♦ మాటలు గలిపెన్!

-:శుభం భూయాత్:-
*********************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
*****************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 04-03-2016
కవిత సంఖ్య: 491

శీర్షిక:- హరిహరాభేదము!

సమస్య:-
క్షీరాబ్ధిశయనుఁ డనంగ శివుఁడే గదరా!

కం.
ధారుణిలో శివుఁ డనఁగన్
గోరిన శుభముల నొసంగు ♦ కూరిమి వేల్పౌ!
గోర శుభమిడు హరి! కనుక,
క్షీరాబ్ధిశయనుఁ డనంగ ♦ శివుఁడే గదరా!

-:శుభం భూయాత్:-
******************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
******************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 04-03-2016
కవిత సంఖ్య: 492

శీర్షిక:- గృహిణి కన్నీరు!

సమస్య:-
కలిమి గలుఁగు గృహిణి కంటఁ గన్నీ రొలుకన్

కం.
ఇల గృహిణి సంతసించిన
కలిమి గలుఁగు; గృహిణి కంటఁ ♦ గన్నీ రొలుకన్
కలిమి తొలఁగు, కాన నెపుడు
మెలఁగుఁడు సతి సంతసించి ♦ మేలుఁ దలిర్పన్!

-:శుభం భూయాత్:-
******************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
*****************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 04-03-2016
కవిత సంఖ్య: 493

శీర్షిక:- తారుమారు!

సమస్య:-
తొమ్మిదిలో నొకటిఁ దీయఁ దొయ్యలి పదియౌ

[బడిలో ’ఫ్ల కార్డు’లఁ దారుమారు చేయఁగ జరిగిన తికమకను దెలుపు సందర్భము]

కం.
నెమ్మదిగఁ "దీయ" "వేయ"ల
నమ్మాయియె తారుమారు ♦ నప్పుడు చేయన్;
దమ్ముండది చూడక యనె
"దొమ్మిదిలో నొకటిఁ దీయఁ ♦ దొయ్యలి! పదియౌ!"

-:శుభం భూయాత్:-
******************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
*****************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 04-03-2016
కవిత సంఖ్య: 494

శీర్షిక:- చెడునడతలు!

సమస్య:-
తలఁ దొలఁగించిన నిడుములు దప్పు జనులకున్

కం.
వలచియు సత్యము ధర్మము
నిలుపఁగఁ దలఁచియు మనమ్ము ♦ నిలిపి చెడు తలం
పులఁ జెడు పలుకులఁ జెడు నడ
తలఁ దొలఁగించిన నిడుములు ♦ దప్పు జనులకున్!

-:శుభం భూయాత్:-
******************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
********************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 04-03-2016
కవిత సంఖ్య: 495

శీర్షిక:- వాలి గెలుపు!

సమస్య:-
రాము నోడించె వాలి సంగ్రామ మందు

తే.గీ.
వరబలము ఛేత గర్వించి, ♦ సురల గెల్చి,
యష్టదిక్పాలకుల నోర్చి, ♦ యైంద్రి నపుడుఁ
గ్రేణి సేయరాన్; మండోద♦రీ మనోఽభి
రాము నోడించె వాలి సం♦గ్రామ మందు!

-:శుభం భూయాత్:-
******************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
*********************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 04-03-2016
కవిత సంఖ్య: 496

శీర్షిక:- ఆదిశక్తి అవతరణము!

చంపకమాల:
బలమున దున్నరక్కసుని ♦ బల్లెపుఁ బోటునఁ జంపఁగానుఁ బ్రాఁ
బలుకుల కల్కి నల్వయును, ♦ బన్నుగఁ జేరిన బేసి తాపసుల్
గలసియు జన్నముం దనరఁ♦గా నటఁ జేయఁగ, నంత మెచ్చి, య
మ్మలకును బెద్దయమ్మ కడు ♦ మన్ననతో దిగి వచ్చెఁ గావఁగన్!!

-:శుభం భూయాత్:-
******************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
***********************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 04-03-2016
కవిత సంఖ్య: 497

శీర్షిక:- మేఁత!

సమస్య:-
గడ్డి మేయు జనుల కెల్లఁ గలుగు సుఖము

[పశువులకు గడ్డి దొరకుట లేదని వాపోవుట]

తే.గీ.
"పాల నిడఁగనుఁ బశువులు ♦ పఱఁగఁ బచ్చి
గడ్డి మేయు! జనుల కెల్లఁ ♦ గలుగు సుఖము
పాలుఁ ద్రావి దేహమునకు ♦ స్వాస్థ్యమిడఁగ!
గడ్డి లేక పాలేవి? సు♦ఖమ్ము లేవి?"

-:శుభం భూయాత్:-
******************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
****************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 04-03-2016
కవిత సంఖ్య: 498

శీర్షిక:- శీతబాధ!

సమస్య:-
మడిఁగట్టిన పండితుండు మద్యముఁ గ్రోలెన్

కం.
వెడలెను పశ్చిమదేశ
మ్మిడఁగను నుద్యోగ మెలమి ♦ మేలయెఁ; జలిచే
వడ వడ వణఁకుచుఁ దాళక
మడిఁగట్టిన పండితుండు ♦ మద్యముఁ గ్రోలెన్!

-:శుభం భూయాత్:-
******************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
*************************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 04-03-2016
కవిత సంఖ్య: 499

శీర్షిక:- కీచకుని యకృత్యము!

దత్తపది:-
ఆది-సోమ-మంగళ-బుధ...పదములనుపయోగించి...భారతార్థమున వ్రాసిన పద్యము

తే.గీ.
ఆ దినమ్మునఁ గీచకుం ♦ డంతిపురిని
సోమమునుఁ దెచ్చు సైరంధ్రిఁ ♦ జూచి మిగులఁ
గాముకతతో నమంగళ♦కర కృతములఁ
జేసె బుధులునుఁ జూడంగఁ ♦ జేఁత లుడిగి!

-:శుభం భూయాత్:-
******************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
*******************************************************************************
అయుత కవితా యజ్ఞము
Sk-167
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్

తేది: 04-03-2016
కవిత సంఖ్య: 500

శీర్షిక:- సూర్య నమస్కారము!

దత్తపది:-
అసి - కసి - నుసి - మసి...పదముల నుపయోగించి...సూర్యోదయమును వర్ణించిన పద్యము

సీ.
అసితోత్పలములను ♦ వసివాడఁ జేయుచు
.....బిసరుహమ్ములను వి♦కసితులనుగఁ
జేయుచు నుదయాద్రి ♦ చేతనమ్మిడఁగాను
.....జవరాలి నునుసిగ్గు ♦ సరణి వెలిఁగి
నమసిత లోకబాం♦ధవుఁ డవై యెల్లఱ
.....భక్తిప్రపత్తులఁ ♦ బఱఁగఁ గొనుచు
ముల్లోకములకును ♦ త్వల్లాస్యపుంగాంతి
.....దినదినమ్మును నిచ్చి ♦ దీవన లిడి
గీ.
వెలిఁగిపోయెడి ఖద్యోత! ♦ వీతిహోత్ర!
తిగ్మఘృణి! రవి! భాస్కర! ♦ తిమిరవైరి!
మిహిర! దినకర! ఖగ! వేధ! ♦ మిత్ర! సూర్య!
పద్మబాంధవ! స్వర్మణి! ♦ ప్రణతు లివియె!!

-:శుభం భూయాత్:-
******************
సుకవి జన విధేయుఁడు
గుండు మధుసూదన్
వరంగల్
****************************************************************************